W grudniu kończymy porządki, przygotowujemy nasz ogród do nadejścia zimy i już planujemy pierwsze wiosenne prace.

Drzewa i krzewy owocowe

Na początku zimowego czasu, zanim temperatura znacznie się obniży i zmrozi ziemię zabezpieczamy korzenie gatunków wrażliwych na mróz. Nowo posadzone drzewka okopujemy ziemią robiąc tzw. kopczyki. W bezlistnym ogrodzie doceniamy urodę roślin zimozielonych. Dla tych roślin - zwłaszcza o pokroju kolumnowym, sporym zagrożeniem jest śnieg. Ciężki i mokry deformuje korony, czasami może nawet je rozłamać. Lepiej więc, zanim spadnie, zwiążmy rośliny sznurkiem. Sprawdźmy stan osłon na krzewach - uszkodzone poprawmy. Regularnie sprawdzamy okrycie na roślinach wrażliwych na mróz. To szczególnie ważne, gdy pogoda jest mroźna i wietrzna, bo wtedy pędy są bardziej narażone na przemrożenie. Przy temperaturach poniżej -10° C warto okryć rośliny dodatkową warstwą agrowłókniny, słomy czy papieru. Gdyby gałęzie złamały się pod ciężarem śniegu, jak najszybciej wyrównujemy rany ostrą piłą i zabezpieczamy maścią ogrodniczą, aby zmniejszyć powierzchnię, przez którą mróz może wnikać do głębiej położonych tkanek. Moda na dekorowanie ogrodowych choinek lampkami i ozdobami świątecznymi jest sympatyczna, jednak w jakimś stopniu może być niebezpieczna. Warto zatem przestrzegać kilku zasad. Ozdoby nie mogą być ciężkie. Wieszamy je na grubszych gałązkach, które się nie złamią. Wybieramy drobne elementy, bo te o dużej powierzchni silnie poruszają się na wietrze i mogą powodować uszkodzenia gałęzi. Lampki wieszamy tak, by nie nagrzewać zbytnio gałązek i igieł. Instalacja musi być dopuszczona przez producenta do stosowania na zewnątrz i odpowiednio zabezpieczona przed wilgocią. W razie opadów mokrego śniegu jak najszybciej strząsamy go z roślin, aby nie zniekształcał gałązek. W puszystym śniegu myszy potrafią drążyć rozległe korytarze, aby dobrać się do pędów i korzeni młodych drzew. Dlatego mocno udeptujemy śnieg wokół pni. Z porzeczek, agrestu i winorośli warto przygotować sadzonki zdrewniałe. Ścinamy jednoroczne pędy. Tniemy je na odcinki o długości 20-25 cm (w przypadku winorośli 40 cm). Odrzucamy część wierzchołkową. Gotowe sadzonki przechowujemy w temperaturze 4-5° C. Można je zasypać piaskiem i trzymać w piwnicy albo włożyć do plastikowych toreb i przechowywać w lodówce . Wiosną, gdy tylko ziemia rozmarznie, wysadzimy je do gruntu. W słabo ogrodzonych ogrodach położonych blisko pól i lasów młodym drzewkom zagrażają sarny i zające, dlatego na pnie warto założyć plastikowe osłonki. Można je zastąpić grubym papierem lub okręcić drzewka agrowłókniną.

Rośliny ozdobne

W grudniu kończymy prace związane z porządkowaniem działki. Zgrabionych liści można użyć do krycia bylin, które są wrażliwe na mrozy, wysuszający wiatr, np.: gęsiówka, ubiorek, płomyk oraz wszystkich bylin sadzonych we wrześniu i październiku. Sprawdzamy też okrycia krzewów: różanecznika, magnolii, powojnika, ostrokrzewów, róż, czy hortensji. Przynajmniej raz w miesiącu przeglądamy przechowywane bulwy i karpy. Gnijące i porażone przez pleśń usuwamy, pozostałe w razie potrzeby spryskujemy preparatem grzybobójczym. Gdy przyjdą silne mrozy, a nie będzie pokrywy śnieżnej, koniecznie poprawiamy i uzupełniamy okrywy na rabatach. Kwiaty jednoroczne i dwuletnie pod śniegiem są w pełni bezpieczne, ale tam gdzie zwiewa go wiatr, wymagają okrycia gałązkami iglaków lub liśćmi. Rabaty, na których posadziliśmy rośliny cebulowe, takie jak tulipany i narcyzę, dobrze jest wyściółkować słomą, gałązkami drzew iglastych lub korą sosnową. Już teraz warto zaplanować, jakie gatunki jednoroczne wysiejemy w przyszłym sezonie, bo lada moment w sklepach pojawią się stojaki z kolorowymi torebkami. Jeśli nie przemyślimy tego zawczasu, z tęsknoty za wiosną kupimy za dużo nasion. W okresie zimowym należy także systematycznie sprawdzać przechowywane bulwy oraz cebulki bylin. Przynajmniej raz w miesiącu kontrolujemy zdrowotność roślin przechowywanych w pomieszczeniach np.: pelargonii, złocieni, bulw mieczyków, czy dalii. Te gnijące oraz uszkodzone przez pleśń należy wyrzucić, resztę warto spryskać preparatem grzybobójczym. Dopóki ziemia nie zamarznie trzeba rośliny na działce podlewać, szczególnie gdy jesienią opady były niewielkie.

Warzywa

Szczególną uwagę musimy zwrócić na przechowywanie warzyw w pomieszczeniach. W przypadku. Gdy temperatury zewnętrzne są dodatnie nie musimy spieszyć się z pogrubieniem warstwy ziemi na kopcu. Natomiast w piwnicach nadal musimy pamiętać o otwieraniu okienek, aby obniżyć temperaturę powietrza i utrzymywać odpowiednie nawilżanie piasku, którym są przykryte warzywa Jeśli uprawiamy cykorię sałatową i mamy zgromadzone korzenie tej rośliny, to w miesiącu grudniu możemy ją pędzić w skrzynkach. Portal www.pomyslnaogrod” zachęca, aby wolne wieczory poświęcić literaturze fachowej, pogłębiając swoją wiedzę z zakresu uprawy, ochrony przed chorobami i szkodnikami, prawidłowego oraz atrakcyjnego wykorzystania zebranych warzyw.

Trawnik

Odśnieżając ścieżki unikajmy zrzucania zbyt dużej ilości śniegu, ponieważ pod jego ciężarem trawnik będzie źle zimować, a na wiosnę mogą w tych miejscach pojawić się puste miejsca. Warto także zrezygnować z posypywania ścieżek solą, ponieważ trawa jest wyjątkowo wrażliwa sól. Zamiast soli stosujmy piasek lub popiół z kominka, które na pewno nie zaszkodzą roślinom. Dodatkowo unikajmy chodzenia po trawniku szczególnie podczas mrozów, odwilży czy opadów śniegu. Deptanie murawy może znacznie pogorszyć stosunki wodno – powietrzne w glebie.

Staw, oczko wodne

W okresie zimowym bardzo częstym problemem jest niedostatek tlenu, ponieważ pod taflą lodu, woda nie ma kontaktu z powietrzem. Zatem przed przyjściem pierwszych przymrozków na powierzchni wody można położyć styropianowy pływak lub specjalną pływającą grzałkę. Pamiętajmy, aby lód nie pokrył całej powierzchni wody!!! Jeżeli powierzchnia zamarzła, odpompowujemy nieco wody, aby pod lodem powstała 5-centymetrowa, ocieplająca poduszka powietrzna. Można go kruszyć, ale w taki sposób aby nie uszkodzić folii uszczelniającej zbiornik.

Dodatkowo... Pomysł na ogród radzi: Drodzy Ogrodnicy, przecież w grudniu nie wykonujemy w ogrodzie dużych prac, zatem można zadbać o konserwację narzędzi ogrodowych! Warto je oczyścić, naprawić czy też naoliwić. Zwróćmy uwagę na urządzenia spalinowe oraz elektryczne: pilarki, sekatory, nożyce do traw, czy nożyce do żywopłotów. Kosiarki, podkaszarki. Niektóre z nich mogą wymagać ostrzenia lub naprawy. Narzędzia: łopaty, grabie, motyki i pazurki warto na kilka minut zanurzyć we wrzątku albo przetrzeć spirytusem. W ten sposób zniszczone zostaną bakterie, grzyby i nicienie. Ten czas można także poświęcić renowacji i konserwacji mebli ogrodowych i altanek.

Autor: Eliza Łozińska-Augustynek